Tương tác dược động học

Khái niệm tương tác dược động học

Tương tác dược động học là sự ảnh hưởng lẫn nhau của các thuốc hoặc các yếu tố khác tại các khâu hấp thu, phân bố, chuyển hóa và đào thải khi thuốc được đưa vào cơ thể. Qua đó, làm thay đổi nồng độ thuốc trong huyết tương hoặc mô mục tiêu, dẫn đến thay đổi hiệu quả điều trị hoặc tác dụng phụ.

Quá trình vận chuyển thuốc trong cơ thể

Thuốc được đưa vào cơ thể qua nhiều đường như uống, tiêm dưới da, tiêm bắp, đặt trực tràng... Sau khi hấp thu, thuốc sẽ trải qua quá trình vận chuyển, phân bố và cuối cùng bị chuyển hóa và thải trừ ra khỏi cơ thể. Quá trình này được cơ thể xem như phản ứng với vật lạ nên tìm cách thải trừ thuốc càng sớm càng tốt.

Các giai đoạn chính trong tương tác dược động học

• Hấp thu: Thuốc từ nơi tiếp nhận được chuyển vào hệ tuần hoàn đại.
• Phân bố: Thuốc gắn kết với protein huyết tương và phân bố vào các mô, sau đó gắn với thụ thể đặc hiệu để phát huy tác dụng.
• Chuyển hóa và đào thải: Thuốc được chuyển hóa thành các chất chuyển hóa, sau đó được thải qua thận, mật hoặc các con đường khác.

Ảnh hưởng lâm sàng của tương tác dược động học

Trong mỗi giai đoạn hấp thu, phân bố, chuyển hóa và đào thải, các thuốc hoặc chất khác (như thức ăn, đồ uống) có thể tương tác với nhau, tạo ra các tác động có lợi hoặc có hại về mặt lâm sàng:

• Có thể làm tăng hoặc giảm nồng độ thuốc trong máu và mô đích, thay đổi hiệu quả điều trị.
• Gây ra các tác dụng phụ không mong muốn hoặc làm giảm tác dụng của thuốc.
• Ảnh hưởng tới sự an toàn của bệnh nhân, đặc biệt với các thuốc có chỉ số trị liệu hẹp.